W piątek, 8 marca, o godz. 12:00, nie nazwany dotąd plac o funkcji targowej, położony przy ul. Ignacego Krasickiego nieopodal Szkoły Podstawowej nr 26 im. A. Struga, zyskał swoją patronkę. Stała się nią Agnieszka Jałbrzykowska. Nieprzypadkowo stało się to dziś, w Dzień Kobiet.
Jałbrzykowska przez pół wieku była nauczycielką i właścicielką pensji żeńskiej w Podgórzu. W 1887 roku jako pierwsza kobieta została uhonorowana tytułem Honorowego Obywatela Miasta Podgórza. W całym okresie istnienia Podgórza jako samodzielnego miasta, odznaczono w ten sposób 31 osób, ale spośród nich tylko jedna była kobietą. To jednak mimo wszystko pokazuje, jak nowoczesnym miastem było Podgórze. Kraków bowiem tytuł Honorowego Obywatela przyznał po raz pierwszy kobiecie… dopiero w 1991 roku, czyli ponad 100 lat później. Do dziś na ok. 140 honorowych obywateli Krakowa kobiet jest zaledwie kilka (doliczyłem się siedmiu).
Agnieszka Jałbrzykowska, podobnie jak pozostali honorowi obywatele Podgórza, zostali przez Kraków na wiele lat zapomniani. Łącząc oba miasta w 1915 roku, nie zadbano o to, aby honorowi obywatele Podgórza stali się honorowymi obywatelami Krakowa. Naprawiono to dopiero w 2015 roku, gdy na stulecie połączenia obu miast, do listy krakowskich honorowych obywateli włączono 31 osób odznaczonych takim tytułem w Podgórzu.
Jałbrzykowska była kobietą skromną i niewiele wiemy o jej życiu. Cały wysiłek poświęciła na prowadzenie pensji żeńskiej i nauczanie. Końcówkę życia spędziła w ubóstwie, ratując się zapomogą przyznaną jej za zasługi przez Radę Miasta Podgórza.
Nieskromnie powiem, że jestem “prainicjatorem” całej akcji. Miło mi, że zostałem dziś dwukrotnie wymieniony podczas przemów – najpierw, gdy witano zaproszonych gości, a potem, gdy pan Artur Buszek w swojej przemowie wspomniał, że pamięta nasze spotkanie na pikniku sąsiedzkim, gdy zaproponowałem, aby którąś z nie nazwanych ulic upamiętnić Jej imieniem. Sam nawet chciałem tworzyć petycję, zbierać podpisy i składać do Rady Miasta, ale okazało się to niepotrzebne, gdyż wiceprzewodniczący Rady Miasta Krakowa, p. Artur Buszek, sam pociągnął sprawy do przodu i się tym zajął, za co serdecznie dziękuję.
Przy ul. Zamoyskiego, przy wejściu do parku im. W. Bednarskiego, na ścianie Zespołu Szkół Gastronomicznych nr 2, zobaczymy mural powstały w 2015 roku na 100-lecie połączenia Podgórza i Krakowa. Wśród pięciu ukazanych tam podgórzan znajdziemy też Agnieszkę Jałbrzykowską. Jej portret zaś zobaczymy w Muzeum Podgórza, czyli oddziale Muzeum Krakowa, przy ul. Limanowskiego 51.
Emil Bajorek Krakonik 